Trong suốt gần 9 năm trường kỳ kháng chiến kháng chiến, với sức chiến đấu ngoan cường, trí dũng của quân dân ta, nhất là sau trận đánh quyết định của ta tại Điện Biên Phủ(07/5/1954), chúng ta đã buộc thực dân Pháp phải ngồi vào bàn thương lượng và kí Hiệp định Giơnevơ (ngày 20/7/1954) công nhận độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của ba nước Việt Nam, Lào, Campuchia; chấp nhận phải rút quân khỏi miền Bắc Việt Nam. Hà Nội lúc này thực sự được giải phóng. Người dân ngày nào phải rời xa Thủ đô, nay được quay trở lại, bắt tay vào xây dựng cuộc sống trên mảnh đất ngàn năm văn hiến.
Hình 1: Chiến thắng Điện Biên Phủ ngày 07/5/1954
Sáng ngày 10/10/1954, các đơn vị tiếp quản Thủ đô, dẫn đầu là Trung đoàn Thủ đô, giương cao cờ Quyết chiến quyết thắng từ 5 cửa ô tiến vào giải phóng Hà Nội. Đến 15 giờ chiều ngày 10/10, việc tiếp quản thành phố đã hoàn thành. Cũng chiều hôm đó, 15 vạn nhân dân Hà Nội đã dự lễ mừng chiến thắng và ngày 10/10 đã trở thành ngày hội lớn của nhân dân Thủ đô, Ngày giải phóng Thủ đô.
Hình 2: Từng đoàn quân tiến vào tiếp quản Thủ đô Hà Nội ngày 10/10/1954
Ngay trong ngày 10/10/1954, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra lời kêu gọi nhân dân Hà Nội phấn đấu xây dựng “Hà Nội thành một Thủ đô yên ổn, tươi vui và phồn thịnh”. Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt có ý nghĩa cực kỳ to lớn, mở ra một thời kỳ mới hết sức vẻ vang trong lịch sử ngàn năm văn hiến của Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội. Thủ đô ta hoàn toàn thoát khỏi ách thống trị của đế quốc thực dân; nhân dân lao động vĩnh viễn xóa bỏ mọi chế độ áp bức, bóc lột, đứng lên làm chủ vận mệnh của mình và phấn khởi đi vào xây dựng xã hội mới.
Hình 3: Nhân dân vui mừng đón bộ đội trở về
Từ một thành phố bị chiến tranh tàn phá, Thủ đô Hà Nội ngày nay đang thay đổi mỗi ngày để xứng đáng trở thành một trung tâm về kinh tế, văn hóa, khoa học, giáo dục... có vị trí quan trọng của cả nước và khu vực.
Hình 4: Hà Nội thủ đô vì Hòa bình
Đoàn thanh niên, Hội sinh viên, thủ đô